II wojna światowa na kartach kroniki Parafii Rybotycze

"Dnia l września 1939 r. wybuchła wojna miedzy Polską a Niemcami. Wojnę tę krwawą, poprzedziła bezkrwawa, ale wyczerpująca wojna nerwów, która tak moralnie gnębiła obywateli, że wybuch wojny ogół powitał z ulgą. Z chwilą ogłoszenia mobilizacji, nastrój był bardzo podniosły, żołnierz chciał się bić i zwyciężać, lecz niestety, wojna tak jak wybuchła błyskawicznie, tak też szybko się skończyła. Dnia 13 września armia niemiecka wkroczyła do Rybotycz, natychmiast Rusini proklamowali Ukrainę, i kto wie jaki obieg wzięłyby sprawy, gdyby jak grom z jasnego nieba - dnia 19 września nie doszło do wiadomości, iż bolszewicy przekroczyli granice Polski, i granica między Rosją a Niemcami będzie biegła rzekami: Sanem, Bugiem, Wisłą, i Pisą.

Dnia 27.IX.1939 r. bolszewicy wkroczyli do Rybotycz, rozpoczął się straszliwy koszmar bolszewickiego "raju", w mig rozdrapano obrazy i własność kościelną. Spodziewaliśmy się, że i kościoły szybko zlikwidują. Spostrzegli się jednak bolszewicy iż społeczeństwo zbyt skonsolidowało się wokół kościołów i duszpasterzy, a wiedząc, że każdej akcji odpowiada reakcja, pozostawili na razie kwestię religijną we względnym spokoju nękając tylko duchowieństwo podatkami. Rybotycze musiały zapłacić przeszło 10.000 rubli podatku w roku 1941. Część z tego 72700 rubli/ złożyli parafianie, resztę zaś musiał zapłacić piszący te słowa /Ks, Jarosław Klenowski/. Parafianie Rybotyccy, tak się skonsolidowali wokół swego kościoła, praca moja nie poszła na marne. Pomimo rozdawania ziemi z dobra dworskiego, bolszewicy nie przypadli nikomu do gustu, bo wszystkich odstraszał wywóz na Sybir. 

Najpierw /22 października 1939r/ wywieziono funkcjonariuszy Policji Państwowej, 10 lutego 1940 r. wywieziono osadników i kolonistów, a 13 kwietnia 1940 wywieziono pięć rodzin z Rybotycz. Toteż wkrótce najbardziej czerwoni komuniści zczernieli. Odetchnęła zatem ludność, gdy w nocy dnia 22 czerwca 1941 roku, usłyszała strzały wojny rosyjsko niemieckiej.

Dnia 27 czerwca 1941 wkroczyli Niemcy do Rybotycz po raz wtóry. Dnia l lipca 1941 ogłosili Ukraińcy niepodległa Ukrainę.

Ciężkie to były czasy. Dnia l .VIII. 1941 r. władza niemiecka ogłosiła deklarację, która oznajmiała ludności iż Rybotycze należą do Krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie.

Poszło to Dnia 19 stycznia 1942 spłonęła plebańska stodoła, i stajnia. Śledztwo wykazało, że pożar powstał z podpalenia - kto jednak podpalił nie wykryto. Było jednak pewne, że żaden z polaków ani żydów. Fakt ten bardzo podciął siły moralne piszącego /ks. Klenowskiego/, tak iż gdy władze niemieckie przeprowadziły rewizję, a następnie aresztowały piszącego, skorzystał z rozpisanego konkursu na Niżankowice, która to parafię otrzymał 2.IV. 1943 r. -  Ks. Jarosław Klenowski".

................................................................................................................................................

Źródło - Echo Rybotycz, Gazetka Parafialna, nr 9, listopad 2003, s.2

Fragment z kroniki parafii Rybotycze.